Adam Gmurczyk: Czas zaorać Auschwitz

Niezbyt często piszę artykuł, któremu daję tytuł dosłownie odnoszący się do treści. Tym razem jest inaczej. I dlatego też powtórzę wyraźnie wynikające z nagłówka przesłanie: teren całego kompleksu obozowego znanego jako Auschwitz powinno się zrównać z ziemią, a odzyskane hektary zrewitalizować. Ba! W tym tak szczęśliwie odratowanym miejscu należy zbudować coś spektakularnego: parki rozrywki dla dzieci, jakieś całoroczne wesołe miasteczko, a może nawet postawić wypasione polskie Las Vegas, w którym ku chwale ojczyzny łupieni będą z dóbr doczesnych nadziani frajerzy z całego świata i naiwni, którzy wierzą, że na „jednorękim bandycie” można się dorobić majątku Rothschildów, albo przynajmniej uzbierać na tygodniową wycieczkę do Egiptu. Czemu nie? Ogromny potencjał terenu daje kolosalne możliwości, co jest, nomen omen, polem do popisu dla kreatywnych umysłów.

Co „potem” jest oczywiście ważne, ale zdecydowanie mniej istotne od odpowiedzi na pytanie „dlaczego?”. Powodów rzecz jasna pojawia się kilka, co jeden, to lepszy, a wszystkie proste są jak budowa cepa, a raczej tych cepów cały składzik.

Zacznijmy od sprawy najbardziej oczywistej, bo namacalnej. Auschwitz (nie Oświęcim, gdyż to od skądinąd przyjemnego miasta miejsce de facto odrębne) to ogromny, niewykorzystany teren, który do naszego życia narodowego, wspólnotowego, nie wnosi kompletnie nic, a przynajmniej nic pozytywnego. Nie jest miejscem pracy, zabawy czy odpoczynku. Nic się tu nie produkuje, nikt tu nie mieszka, nie rozwija, nie tworzy, nie buduje przyszłości. To ugór, europejska wersja pustyni społecznej i ekonomicznej. Pustka. Bardzo kosztowna, nie tylko ze względu na ogromne potencjalne straty, wynikające z jej niewykorzystania, ale i na wysokie koszty bieżącego utrzymania. Bardzo droga także z innych względów, przeliczalnych nie tylko na brzęczącą monetę, ale o tym będzie dalej. Tak wygląda powód pierwszy.

Czym zatem Auschwitz jest? Przede wszystkim – wielkim skarbcem Ali Baby. O ile jednak rabuś z Bajek Tysiąca i Jednej Nocy przechadzał się po świecie w turbanie, to ten prawdziwy zbój biega w mycce i liczy szekle. Oraz złotówki, euro, dolary, funty i inne franki szwajcarskie – nieprzerwany strumień bogactwa, które zapewnia mu właśnie ten smutny, tragiczny i martwy punkt na polskiej ziemi. Mówiąc prosto: Auschwitz to żydowski pistolet przyłożony do naszych głów, broń, za pomocą której szantażowane jest pół świata, w tym cała Polska. Koszerny klucz do sezamu, genialny sposób na łupienie, wykorzystywanie i zniewalanie całych narodów. Nie ma co rozwodzić się nad detalami – Przedsiębiorstwo Holocaust (którego Auschwitz jest wizytówką) i zasady jego funkcjonowania znane są powszechnie. Dbają o to wszelkie możliwe media. A świadczą czapkujący izraelitom notable światka demoliberalnego, dla których teren dawnego obozu jest miejscem pielgrzymowania i składania hołdów lennych narodowi niegdyś wybranemu, a potem przez Stwórcę pogonionemu. Odebranie żydom fizycznego, realnego Auschwitz, takiego, jakim jest dzisiaj, to nic innego jak początek równi pochyłej całego biznesu Holololo, który bez niego traci rację bytu. To powód drugi.

Racja trzecia, przemawiająca za permanentną rewitalizacją, jest w hierarchii powodów, przynajmniej dla mnie, najważniejszą. Auschwitz to dla Polaków (o co dbają zresztą uczynnie, choć odpłatnie, przedstawiciele nacji bankowo-lichwiarskiej) przeogromny skansen cierpienia i bólu. To wieża Eiffla polskiego masochizmu, konserwowana i rozbudowywana od czasów komunistycznych po dziś dzień. Mekka dziwacznego umiłowania ojczyzny, które czerpie radość ze zmuszania własnej wspólnoty do samookaleczenia moralnego i psychicznego. Bo przecież, jeśli nie cierpisz, nie jesteś Polakiem!

Nasz naród, niegdyś podziwiany i poważany jak świat długi i szeroki (i nie są to czasy aż tak odległe) za entuzjazm życia, hart ducha i umiejętność budowania zwycięstwa na zdeptanych i zakopanych w pamięci porażkach, zapędzony został w pętlę mentalnej traumy. Zamiast patriotyzmu mamy cmentaryzm, zamiast dumy jest ból krzywdzonego zawsze i przez wszystkich dziecka, zaś przebojowość i zawadiackie „jesteśmy Polakami i robimy to, co za słuszne uważamy sami” zastąpione zostały tragicznym okrzykiem „to nie myśmy temu winni”. A polskość mierzona jest już wyłącznie skalą tragedii – im jest ona większa, tym jest bardziej „nasza”, bardziej „biało-czerwona”, bardziej „narodowa”.

Nie przeszkadza to kwękaniu, że tak wielu naszych rodaków ucieka od swojego poczucia przynależności wspólnotowej. A czemu to miałoby dziwić? Tylko ludzie uformowani w prawdziwym nacjonalizmie potrafią skutecznie odeprzeć inwazyjną aberrację cmentaryzmu. Bo tylko nacjonalizm kształtuje człowieka w szerokiej perspektywie narodowej, nie zaś wyłącznie w periodycznym machaniu sztandarem nad grobami ofiar obcej nienawiści. Nacjonalizm nie fetuje ruin, tylko w ich miejsce stawia nowe budowle dla następnych pokoleń.

Dzieje narodu pełnią w życiu wspólnoty rolę jasno określoną i przez to nieodzowną. Są zbiorem doświadczeń – i takie jest ich wyłączne zadanie. Jeśli jednak historyczne przeżycia zastępują dzień codzienny i myślenie o przyszłości w kontekście teraźniejszości, jeśli taka właśnie życiowa filozofia staje się w owej wspólnocie dominująca, to naród po prostu umiera. Albo staje się zamkniętym w gablocie eksponatem muzealnym, co zresztą na jedno wychodzi.

W Bitwie Warszawskiej 1920 roku polscy ochotnicy szli na wroga nie tylko odważnie, ale często i bez butów. Nie siedzieli po chałupach, tracąc czas na rozpamiętywaniu ponad stuletniej niewoli, a we własnej biedzie nie szukali wymówek czy usprawiedliwienia dla bierności i marazmu. Zamiast narzekania i nabożnego wspominkowania wybrali działanie, zamiast żałobnej nieustającej refleksji – bezwzględny i codzienny pęd ku uczynieniu Ojczyzny wolną.

Jeśli zatem Polska ma być polska, jeśli ma być żywa, a nie ożywiona, przyjść musi czas na dosłowne i fizyczne zamknięcie bolesnej przeszłości, która krępuje nas w stopniu destrukcyjnym. I dlatego, może nie dziś, może nie jutro, ale w końcu buldożery wjadą i do Auschwitz, a wówczas – jako rzecze Pismo – „nie zostanie tu kamień na kamieniu, który by nie był zwalony” (Mt 24,2).

Adam Gmurczyk

Tekst ukazał się w 158. numerze magazynu „Szczerbiec”. Szczegóły wydawnictwa TUTAJ.

Przedruk całości lub części wyłącznie po uzyskaniu zgody redakcji. Wszelkie prawa zastrzeżone.