Jan Tabortowski „Bruzda” – Żołnierz Wyklęty

Nakładem wydawnictwa Rytm ukazała się biografia Jana Tabortowskiego „Bruzdy”. Autorem kolejnego tomu biografii żołnierzy wyklętych jest naczelnik Biura Edukacji Publicznej IPN w Lublinie Sławomir Poleszak.

Jan Tabortowski urodził się 16 października 1906 w Nowogródku w rodzinie szlacheckiej walczącej w powstaniach z rosyjskim zaborcą. Rodzinę Tabortowski zastała na Białorusi rewolucja bolszewicka. Po maturze w 1927 roku został powołany do Wojska Polskiego. Z powodu biedy nie mógł podjąć studiów wyższych. W wojsku służył w piechocie, artylerii, i pociągach pancernych. Podczas służby ukończył szkołę podchorążych. W wojsku szybko awansował. Podobną drogą życiową wybrał jego młodszy brat Albert zamordowany przez sowietów w Charkowie. Jan Tabortowski podczas walk we wrześniu 1939 został ranny. W 1940 uciekł ze szpitala i przeszedł do konspiracji. Był jednym z dowódców AK w Łomżyńskim (mateczniki polskiego antysemityzmu zdaniem gazety wyborczej, znanym z Jedwabnego) znajdującym się pod sowiecką okupacją, a potem Suwalskim. Na terenach okupowanych sowieci prowadzili systematyczną akcje fizycznej eksterminacji Polaków. Sowiecki terror zakończył wybuch wojny niemiecko-sowieckiej w czerwcu 1941. Od 1943 ponownie dowodził w Łomżyńskim W 1944 po wejściu sowietów zaczął być ścigany przez nowego okupanta. Po II wojnie światowej kontynuował walkę z sowietami i ich polskojęzycznymi kolaborantami w ramach podziemia antykomunistycznego. W1947 korzystając z amnestii ujawnił się i podjął studia w Warszawie. Zagrożony aresztowaniem w 1948 ponownie przeszedł do konspiracji. Walczył w oddziale partyzanckim nad Biebrzą z komunistami do 1954 roku. W czasie swojej ostatniej potyczki z bezpieką poległ 23 sierpnia. Komuniści ukryli jego ciało. Do dziś nie odnaleziono mogiły bohatera.

Czytelnicy z kart książki Sławomir Poleszak mają okazje poznać kolejne etapy życia Jana Tabortowskiego. Dzieciństwo i młodość. Służbę wojskową. Walkę w kampanii wrześniowej. Konspiracje. Akcje „Burza”. Konspiracje antykomunistyczną. Relacje z NSZ. Próbę powrotu do cywilnego życia. Ponowną konspiracje. Biografię Jana Tabortowskiego uzupełniają dokumenty z śledztwa bezpieki, wiele indeksów, fotokopie dokumentów i reprodukcje zdjęć.

Jan Bodakowski