„Wroniec” Jacka Dukaja (jednego z najlepszych polskich pisarzy literatury fantastycznej) jest niezwykle trafną powieścią o naturze tyrani, alegorią o Stanie Wojennym i PRL. Tym cenniejszą że zrozumiało przez dorosłych i najbardziej wymagających czytelników – dzieci. Wartość książki podnosi też atrakcyjna forma edytorska (w której widać dbałość Wydawnictwa Literackiego) wyrażająca się między innymi w bogactwie wymownych ilustracji Jakuba Jabłońskiego.
Głównym bohaterem jest kilkuletni Adaś żyjący w ponurym kraju. Który zasypia i jak można odnieść wrażenie śni o tym co się dzieje w rzeczywistości. W onirycznej rzeczywistości siepacze reżimu porywają rodzinę Adasia. Adasia (ukrywając przed siepaczami) ratuje sąsiad pan Beton. W trakcie ucieczki przed bezpieką pan Beton gubi Adasia. Główny bohater musi radzić sobie sam. Gdy Adaś odnajduje pana Betona odbija z nim z więzienia babcie i siostrę Adasia. W czasie walki siepacze reżimu oślepiają pana Betona. Podczas ucieczki ofiary systemu odnajdują azyl w kościele. Kontynuując ucieczkę Adaś z siostrą docierają do szpitala gdzie leży ich mama. Rodzeństwem zaopiekuje się opozycjonista wujek Kazek który jednak okazuje się podwójnym agentem i oddaje Adasia w szpony siepaczy reżimu. Pan Beton odbija jednak Adasia. Adaś dociera do tyrana i próbuje go zniszczyć. Niestety dzieciom w PRL śniły się zbyt prawdziwe sny. Adaś ponosi klęskę. Kiedy Adaś budzi się ze snu, niezwykłe wydarzenia okazują się być tylko projekcją leków dziecka. Kraj Adasia pozostaje brudny i biedny czyli taki jaki był od lat. Wizja transformacji siepaczy reżimu ziści się dopiero za dekadę (ale to już będzie całkiem inna bajka).
Jacek Dukaj niezwykle trafnie oddaje w swej powieści strach dziecka ofiary Stanu Wojennego, przywołując w czytelnikach których przeżyli dekadę Jaruzelskiego bolesne wspomnienia. Wykreowana przez Dukaja bajkowa scenografia, specyficzny język narracji, co ciekawe nie drażnią, są niezwykle trafne i adekwatne w oddawaniu grozy dyktatury komunistycznej. Niezwykła baśniowość dodaje tylko realizmu powieści. Słowotwórstwo autora bezlitośnie obnaża naturę PRLowskiej codzienności.
Książce wydanej przez wydawnictwo literackie towarzyszy też audiobook, promocyjna płyta i gra edukacyjna wydana przez Instytut Pamięci Narodowej i Narodowe Centrum Kultury (patrona edukacyjnego powieści). Na płycie audiobooku i płycie promocyjnej powieść czyta Jan Peszek. Na promocyjnym krążku znajdują się dwie piosenki Kazika zainspirowane książką i wywiad z Jackiem Dukajem. W internecie na stronie wroniec.pl można znaleźć tapety na ekran, piosenki Kazika, fragment czytany przez Peszka, wywiad z autorem, film promocyjny, informacje historyczne o rzeczywistości PRL, galerie ilustracji i fragmenty książki.
Jan Bodakowski
Najnowsze komentarze