Fasces – rózgi liktorskie – pierwotnie symbol władzy każdego etruskiego króla – lukumona (lucumo), niesiony przez jego liktorów (lictores), stanowiących osobistą ochronę władcy. Fasces stanowił obwiązany rzemieniem pęk rózg z zatkniętym weń toporem (wojennym) o podwójnym żelaznym ostrzu. Fasces w tej samej funkcji, z prawie identycznym rytuałem, zostały przejęte przez starożytnych Rzymian.
Liktor rzymski (ligare, czyli „wiązać”) był to niższy urzędnik służby cywilnej, który podczas pochodów początkowo poprzedzał królów (rex) rzymskich, a potem niektórych wyższych urzędników oraz cesarzy. W rzeczywistości jego rola polegała na ochronie ważnych postaci Rzymu, które posiadały imperium, czyli zakres władzy wojskowej, cywilnej i religijnej. Liktorzy Trzymali oni wiązkę rózg (fasces) związanych czerwonym rzemieniem. Poza pomerium lub w czasie wojny zatykano w nie topór, który był symbolem władzy nad życiem i prawem do egzekutywy.
Zachowane do dziś liczne rzymskie fasces na elewacji gmachu Sejmu Śląskiego i Urzędu Wojewódzkiego w Katowicach, podkreślały supremację Rzeczypospolitej Polskiej nad autonomicznym Śląskiem. W latach 1824–1826, z inicjatywy Stanisława Staszica i według projektu S. Stompfa, wzniesiono na wzgórzu Zamku królewskiego w Lublinie nową budowlę w stylu neogotyku angielskiego, przeznaczoną na więzienie Królestwa Kongresowego, z fasces etruskimi na dwóch wieżach wjazdowych oraz na zwieńczeniu Baszty.
W pierwszej połowie XX wieku rózgi liktorskie stały się jednym ze znaków rozpoznawczych faszyzmu włoskiego, choć miały oczywiście bardziej uniwersalny wymiar. Współcześnie są używane przez narodowych rewolucjonistów w Europie oraz obu Amerykach. Rózgi liktorskie są jednym z symboli używanych przez Narodowe Odrodzenie Polski – najdłużej działającą organizację nacjonalistyczną w powojennej historii.
Na podstawie: nacjonalista.pl/PWN
Najnowsze komentarze