Polska odrodzona w nowym kształcie geograficznym po 120-letniej niewoli potrzebowała literatury, która stanowiłaby swego rodzaju zwornik spajający wszystkie ziemie i wskazujący treści wspólne, łączący wokół wspólnej idei, oswajający to, co nieznane. Wśród ziem, które znalazły się teraz w granicach Rzeczpospolitej, znajdował się Śląsk powracający do ojczyzny po 600 letnim oderwaniu, zapewne dlatego „Nieznany kraj” Zofii Kossak przedstawiający „drogę” Śląska do Polski wzbudził żywe zainteresowanie, a tytuł książki stał się wkrótce obiegowym określeniem Śląska używanym również współcześnie. Maria Pawłowiczowa z pewnym patosem, a zarazem z niezwykłą trafnością zauważyła: „Nieznany kraj był ładunkiem dynamitu, mającym skruszyć obojętność Polaków dla Śląska. To dzieło, które miało zainteresować skarbami ziemi, zachwycać „krasą gór” oraz budzić szacunek dla mieszkańców Śląska, ciężko doświadczanych w ciągu wieków, a mimo to wiernych Polsce. I to jest chyba największe osiągnięcie integracyjne zawarte w tym utworze”.
„Nieznany kraj” jest syntezą dziejów Śląska, zapoczątkowanych przez Bolesława Wielkiego walką z naporem niemieckim nad Odrą, z zakończonych zwycięskim marszem powstańców w roku 1921 nad tąż samą wierną rzeką śląską. Dzieje tu ujęte są w formie opowiadań, traktujących odrębnie różne zagadnienia, ale związanych ściśle przewodnią ideą wybitnie cechującą dzieje Śląska, ideą obrony przed zalewem germańskim.
Wszystkie zdarzenia, wszystkie prawie postacie, całe tło na którym rozgrywają się poszczególne wpadki, są wiernym obrazem opartym na ścisłych studiach historycznych, są wreszcie owocem kilkuletniej pracy i gatunkowej znajomości Śląska.
Spis treści:
Wstęp do wydania pierwszego
Nad odrą w 1017 roku
Testament książęcy
Przeklęte srebro
Uparte mniszki
Ostatnia księżna cieszyńska
Złudne nadzieje
Różnymi drogami
Po latach
Czarodziej
Pierwsze światła
Pątnicy
Nawrócony
Laikowe nabożeństwo
Poetyckie wzloty
Nad Odrą w 1921 roku
Krzak gorejący
Na ziemi i pod ziemią
Krasa gór
U stóp Świętej Anny
Zakończenie
Posłowie
Najnowsze komentarze