Droga do rewolucji bolszewickiej – Sołżenicyn o Żydach w Rosji

Nakładem wydawnictwa Wektory ukazała się kolejna niewygodna dla establishmentu książka. Tym razem jest to pierwszy tom „Dwustu lat razem” – historii Żydów w Rosji od XVIII wieku do współczesności, pióra Aleksandra Sołżenicyna.

Aleksander Sołżenicyn urodził się w 1918 roku, zmarł w 2008. W 1941 roku został magistrem matematyki na Uniwersytecie w Rostowie. Odznaczył się odwagą podczas walk z Niemcami w czasie II wojny światowej. W 1945 roku za krytykę Stalina w prywatnej korespondencji do brata został skazany na 8 lat łagru. Po zwolnieniu w 1953 roku deportowany do Kazachstanu. W 1956, dzięki sądownej rehabilitacji, powrócił do europejskiej części Rosji. Dzięki swoim opowiadaniom o życiu w łagrach, przepisywanym ręcznie przez czytelników, stał się rozpoznawalny. Dopiero w 1962 najwyższe władze ZSRR zezwoliły na jego debiut literacki. W latach sześćdziesiątych KGB skonfiskowało rękopisy pisarza i rozpowszechniało pomówienia na jego temat. Sam pisarz stawał się coraz większym przeciwnikiem komunizmu. W 1970 r. został nagrodzony literacką nagrodą Nobla. W 1973 r. na zachodzie ukazała się najbardziej znana książka Sołżenicyna – Archipelag Gułag. W odwecie władze ZSRR odebrały mu obywatelstwo i deportowały za granicę. Na emigracji mieszkał w RFN i USA. Nie krył swojego rosyjskiego nacjonalizmu i pogardy dla zdemoralizowanego zachodu. Pisarz powrócił do Rosji w 1994 roku.

Sołżenicyn, opisując pierwsze wieku relacji Żydów z Rosją, przybliżył kwestie: konfliktów zjudaizowanych Chazarów z Rusią Kijowską, kolaboracji Żydów z Tatarami okupującymi Ruś, herezji judaistycznych w prawosławiu, wsparcia Dymitra Samozwańca dla migracji Żydów do Rosji.

Z lektury „Dwustu lat razem” wynika, że karą za zabór ziem polskich pod koniec XVIII wieku był zalew Rosji przez Żydów z Polski. Sytuacja zaś Żydów w Rosji była drastycznie odmienna od żydowskiej hagady. Carat odbierający wolność osobistą rosyjskim chłopom, zachował niezwykłe dla Rosjan przywileje Żydów z Polski – Żydzi w Polsce wbrew opinii kościoła katolickiego cieszyli się licznymi przywilejami ze szkodą dla polskich chłopów.

Podczas, gdy rosyjscy chłopi pozostawali w feudalnym zniewoleniu, już w 1785 roku „wszyscy mieszczanie (a zatem i wszyscy Żydzi) … stali się równouprawnionymi obywatelami” mogącymi wybierać i zasiadać w lokalnych władzach samorządowych i sądowych. Żydzi zyskali prawa, jakich nie mieli w Polsce. Równouprawnienie Żydów w Rosji wyprzedziło równouprawnienie rosyjskich chłopów o 80 lat. Dodatkowo Żydzi cieszyli się większymi przywilejami, niż rosyjskie mieszczaństwo – mogli mieszkać poza miastami i zarabiać na szerzeniu alkoholizmu wśród Rosjan. Żydzi, dzięki swoim politycznym przywilejom, zdominowali pod względem ekonomicznym wsie rosyjskie, dzięki czemu wyniszczali alkoholem i lichwą rosyjskich chłopów. Kolejne przywileje na początku XIX wieku przyznawał Żydom car Aleksander I. Car otworzył rosyjskie szkoły dla żydowskich dzieci, Żydzi nie byli powoływani do armii, mieli własne autonomiczne szkolnictwo. Dodatkowo władze rosyjskie nie przestrzegały przepisów ograniczających osiedlanie Żydów w Rosji. Oświecanie Żydów było jednak trudne, judaistyczne władze społeczności utrzymywały ja w ciemnocie.

Problemy ze społecznością żydowską próbował rozwiązywać car Mikołaj I. Żydom narzucono te same obowiązki, co i innym poddanym cara. Przymusowy pobór do wojska na 25 lat zakończył się licznymi zwolnieniami od obowiązku dla elity żydowskiej i wysyłaniem do służby przez żydowską społeczność biedoty. Powszechna korupcja spowodowała, że Żydzi nie przestrzegali nowych obowiązków.

Za panowania Aleksandra II nastąpiła w Rosji eksplozja demograficzna społeczności żydowskiej. Dla Żydów wyjątkowo niekorzystne okazało się wyzwolenie przez cara chłopów z pańszczyzny w 1861 roku. Wyzwoleni chłopi przestali być uzależnieni od Żydów. W latach sześćdziesiątych XX wieku nastąpiła kulturowa modernizacja społeczności żydowskiej. Podczas powstania styczniowego Żydzi z zaboru rosyjskiego aktywnie wspierali Rosję w walce z polskimi powstańcami (podobnie, jak na początku XIX wieku, kiedy wspierali Rosję w walce wojskami polskimi, walczącymi z Rosją u boku Napoleona). Liberalne panowanie Aleksandra II zakończyli w 1881 roku pro-żydowscy terroryści z Narodnaja Wola – Woli Ludu.

W odwecie za zamordowanie cara miały miejsce w Rosji liczne spontaniczne, ludowe pogromy antyżydowskie. Były one bezwzględnie pacyfikowane przez rosyjską armie. Pogromy inicjowała Narodnaja Wola licząc, że przerodzą się one w rewolucje. Lud rosyjski jednak nie był zainteresowany rewolucją, tylko zemstą na żydowskich wyzyskiwaczach.

Lata sześćdziesiąte XIX wieku były czasem rozwoju organizacji terrorystycznych w Rosji. Członkostwo w nich było niezwykle popularne wśród młodych bogatych Żydów. Ich drogę życiową wspierali hojnie bogaci rodzice. Najpopularniejszym ugrupowaniem była Narodnaja Wola, ugrupowanie nihilistyczne, antypaństwowe i antyreligijne. Już na przełomie XIX i XX wieku Żydzi stanowili większość rewolucjonistów w Rosji. Żydzi w ruchu rewolucyjnym nie wyrzekali się swego żydostwa, działalność rewolucyjną traktowali jako działalność na rzecz Żydów.

W ostatnich dekadach XIX wieku w Rosji powstał Bund – żydowska komunistyczna partia hojnie wspierana przez amerykańską finansjerę. Bund trwając w swoim żydowskim nacjonalizmie zwalczał nacjonalizm innych narodów – był między innymi przeciwny niepodległości Polski. Bund był największą lewicową partią w Rosji. Prócz żydowskiego ruchu komunistycznego powstał także ruch syjonistyczny, większość jego działaczy miała lewicowe poglądy.

W 1887 roku car Aleksander II postanowił podjąć walkę z ekstremizmem lewicowym Żydów. By ograniczyć napływ Żydów-lewaków na uniwersytety i liceach wprowadził akcję afirmacyjną. Parytet Żydów w szkołach miał odpowiadać ich odsetkowi w lokalnej społeczności. Decyzja ta otworzyła gojom drogę do wykształcenia i realizowała idę sprawiedliwości społecznej – szkoły utrzymywane były z podatków wszystkich a głównie Żydzi z nich korzystali. Car troszczył się, żeby warstwa inteligencka pojawiła się w społeczności wszystkich narodów znajdujących się pod jego panowaniem. Interwencja państwa nie dotyczyła licznych szkół prywatnych i egzaminów eksternistycznych w szkołach państwowych. Dodatkowo ograniczono Żydom bierne prawa wyborcze do samorządu terytorialnego. Korupcja sprawiała, że przepisy te jednak były powszechnie ignorowane. W odwecie za niewygodne dla Żydów przepisy globalna diaspora żydowska zaczęła na forum międzynarodowym zwalczać carską Rosję. Ustawodawstwo anty-żydowskie miało na celu ochronę interesów mas ludowych, które znajdowały się w szoku kulturowym, wywołanym przejściem z feudalizmu do nowoczesnego kapitalizmu; wyzwaniami, na które nie był przygotowany. Także i kolejne reformy były sprzeczne z interesem społeczności żydowskiej: uwłaszczenie chłopów, wprowadzenie państwowego monopolu alkoholowego.

Okazją do kolejnej, histerycznej kampanii nienawiści pod adresem Rosji była dla diaspory żydowskiej sprawa pogromu w Kiszyniowie w 1903 roku – w relacjach żydowskich liczba ofiar wielokrotnie wzrosła i wzbogaciła się o barwne opisy zbrodni. Wbrew faktom Żydzi o pogrom oskarżali władze, podczas gdy wojsko pogrom ten spacyfikowało. Pogrom w Kiszyniowie skłonił Żydów do masowego uzbrajania się i tworzenia bojówek. W tym samym roku w Homlu bojówki żydowskie zorganizowały pogrom gojów.

Podczas wojny z Japonią w 1904 roku Żydzi w Rosji i na całym świecie, a za ich śladem USA, wsparli Japonię. W samej Rosji nienawiść Żydów do Rosji prowadziła to zamieszek uzbrojonych bojówek żydowskich z nieuzbrojonymi gojami. W 1905 r. kierowany przez Żydów rewolucyjny motłoch sterroryzował Odessę. Pacyfikacja rewolucjonistów była kolejnym pretekstem do antyrosyjskiej kampanii nienawiści. Od 1905 do 1907 w całej Rosji trwały spontaniczne wystąpienia gojów przeciw terrorowi rewolucjonistów – światowa społeczność żydowska opisywała je w kategoriach pogromów. Jednym z najsławniejszych był pogrom w Białymstoku. Pogromy wywołały kolejną po przepisach antyżydowskich falę emigracji Żydów, głównie lewicowych ekstremistów, do USA.

Nastroje rewolucyjne podkręcała w Rosji prasa, właściwie cała kontrolowana przez Żydów. Jej siła opierała się na hojnych transferach od amerykańskiej finansjery. Tuż przed samą rewolucją armia rosyjska przeprowadziła kilka straszliwie głupich akcji antyżydowskich. Deportowano z terenów frontowych Żydów do największych miast rosyjskich. Zwiększyło to tylko nienawiść Żydów do Rosji. Podczas, gdy młodzi Rosjanie wykrwawiali się na froncie, Żydzi dekowali się na zapleczu. Carat stworzył bolszewikom doskonałe warunki do rewolucji.

Jan Bodakowski