Nakładem wydawnictwa Bellona ukazała się książka Rose Mary Sheldon „Szpiedzy, wywiady i tajne służby”. Ta, napisana dzięki pomocy amerykańskich uczelni wojskowych, książka przybliża czytelnikom temat (starotestamentowych, nowotestamentowych oraz jeszcze bliższych naszym czasom) szpiegów, tajnych agentek i operacji militarnych Izraelitów. Autorka w swej pracy szczegółowo interpretuje tekst biblijny pod względem historycznym, literackim i społecznym.
Autorka jako pierwszy poruszyła temat agresji Izraelitów na Kanaan, misji szpiegowskiej dwunastu naczelników plemion wysłanych przez Mojżesza, czterdziestoletniej wędrówki przez pustynie w celu wygubienia opozycji, ataku, eksterminacji tubylców i zajęcia Kanaan przez Izraelitów. Opisując walki o Kanaan autorka przybliżyła brak świadectw archeologicznych potwierdzających historie agresji i różne koncepcje napływu Izraelitów do Kanaan.
Interpretując Księgę Jozuego Rose Mary Sheldon zwróciła uwagę zasługi szpiegów Izraelitów w zdobyciu Kanaan. Szpiedzy Jozuego korzystać mieli z gościny Racheb. Racheb czerpiąca zyski z prowadzenia domu publicznego, zdradziła swoją ojczyznę i umożliwiła zdobycie Jerycha. Izraelici zdobywali kolejne ziemie według tego samego schematu: rozpoznanie, atak z zaskoczenia i szybkie zwycięstwo. Autorka opisując wagę aparatu szpiegowskiego, opisała kolejne kampanie i przybliżyła czytelnikom krytyczną interpretacje tekstu biblijnego.
Kolejny rozdział Rose Mary Sheldon poświęciła interpretacji i przybliżeniu krytycznej analizy kampanii militarnych opisanych w Księdze Sędziów. Kolejny raz aparat szpiegowski okazał się być decydujący w kampaniach Izraelitów przeciw sąsiednim ludom. Agentura tubylcza szła na kolaboracje z Izraelitami by zachować życie gdy władze przejmą Izraelici. Jak zwykle w historiach biblijnych pojawiły się przebojowe kobiety. Debora pełniąca urząd sędziego i odnosząca spektakularne zwycięstwa. I Dalila agentka wrogich Filistynów. Która wykorzystują swoje uroki odebrała moc Samsonowi.
Podobnie i kolejne rozdziału powtarzając schemat opisu kampanii i krytycznej analizy tekstu biblijnego. W trzecim rozdziale czytelnik poznaje militarne konflikty czasów Zjednoczonego Królestwa, Saula i Dawida. W czwartym rozdziale opisane jest Powstanie Machabeuszy. Ich narodowowyzwoleńcza walka i dobra organizacja ruchu oporu. Do częstego motywu starotestamentowej tajnej agentki autorka wraca w rozdziale piątym. Piękna wdowa Judyta zinfiltrowała wrogów Izraela wykorzystując legendę operacyjną. Uwiodła, upiła i zamordowała wrogiego wodza.
W drugiej części swej pracy Rose Mary Sheldon opisała walki Izraelitów z rzymską okupacją. Okupacja rozpoczęła się w 6 roku naszej ery. Do 66 roku naszej ery Izraelici walczyli z okupantem. Wydarzenia te opisał na kartach Wojny Żydowskiej Józef Flawiusz. Liczne ugrupowania narodowowyzwoleńcze siały terror wobec oligarchów kolaborujących z Rzymem. Niepokoje ukróciła kampania karna imperium. W 70 roku Rzymianie zajęli Jerozolimę i zburzyli Świątynie. Przyczyną klęski Izraelitów był brak jedności i kolaboracja z okupantem.
W rozdziale siódmym autorka opisała jak Rzymianie postrzegali Jezusa. Jezus był dla nich potencjalnym liderem buntu. Książkę zamyka opis powstania Bar-Kochby. Wybuchło ono jako odpowiedź na represyjną politykę imperium.
W trakcie lektury czytelnik ma okazje poznać też różne koncepcje badań historycznych. W tym i koncepcje postmodernistyczną, koncepcje rewizjonistów historycznych i koncepcje midraszową. Postmodernizm zakładał że piśmiennictwo historyczne to fikcja. Postmoderniści głosili że jest niemożliwa obiektywna wiedza na temat przeszłości gdy do dyspozycji historyków pozostają tylko teksty. Tekst według postmodernistów jest jedynie konstruktem społecznym który można badać analizując język tekstu. Najbardziej nieprawdziwe mają być meta-narracje takie jak Biblia. Powołaniem historyka jest więc dla postmodernistów obalenie kłamstw biblijnych. Rewizjoniści historyczni głosili że historie biblijne to wymysł z II wieku p.n.e. stworzony by zapobiec rozpadowi wspólnoty Izraelitów. Zdaniem rewizjonistów historycznych Izraelici stworzyli mitologie biblijną by legitymizować swoje istnienie. W interpretacji midraszowej porzucono linearną historie i skupiono się na korzyściach jakie da wykorzystanie wydarzenia w propagandzie wspólnoty. W swojej książce Rose Mary Sheldon opisała koncepcje na temat autorstwa Biblii, historii powstawania Biblii, ahistoryczności Biblii, sprzeczności Biblii z archeologią, Biblii jako ksenofobicznego mitu etnonacjonalistycznego.
W książce Rose Mary Sheldon zacytowała też niezwykle trafną wypowiedź Clausewitza. Jego zdaniem „wojny służą realizacji celów. Zatem nie powinny być wszczynane pod wpływem impulsu, z poczucia krzywdy lub by dać upust wściekłości. Wojny wszczyna się po to by coś osiągnąć”.
Jan Bodakowski
Najnowsze komentarze