Bogdan Kozieł: Radykalna Prawica we Francji (1958-1993). Nurt narodowo-rewolucyjny

W nurcie narodowo-rewolucyjnym pra­wicy francuskiej wyodrębnić można dwie linie rozwojowe, obydwie wychodzące jed­nak z tego samego źródła — OAS. Pierwszy nurt wywodzi się z radykalnego skrzydła Organizacji Tajnej Armii oraz z młodzieżo­wej formacji pod nazwą Francuski Ruch Narodowy (Mouvement National Francais — MNF), kierowanej przez studenta Pat­ricka Lemaire’a, która została zdelegalizo­wana przez władze w roku 1964. Człon­kowie MNF, wspólnie z reprezentantami najmłodszego pokolenia bojowników OAS, utworzyli w 1964 organizację Occident (Zachód), działającą w środowisku studenckim i młodzieżowym. Occident był jednym z „is­krowników” studenckiej rewolty 1968 roku, tyle że bojownicy Zachodu występowali przeciwko systemowi pod zupełnie innymi hasłami i w imię całkowicie odmiennych ideałów, niż anarchokomuniści, trockiści, maoiści i inni lewaccy kontestatorzy tego czasu. Prowadziło to w oczywisty sposób do walki na dwa fronty: z policją i żandar­merią z jednej strony, a z lewackimi bojówkarzami z drugiej. Occident został też bar­dzo szybko zdelegalizowany w 1968 roku przez „prawicowy”, gaullistowski rząd — równocześnie żadna z organizacji lewackich i anarchis­tycznych nie została poddana takiej procedurze, co daje pewne pojęcie o logice systemu.

Na bazie dawnego Occidentu, w 1969 roku założona została organizacja Ordre Nouveau (Nowy Porządek), na czele której stanął Alain Robert. Ordre Nouveau starała się w swej działalności łączyć aktywizm, kult czynu, zadziorność i rewolucyjną bojowość z kulturalizmem, rozwijaniem aktywności twórczej i intelektualnej, zarów­no w sferze polityki, jak kultury i sztuki. Narodził się szczególnego rodzaju „styl” Ordre Nouveau, przypominający nieco styl hiszpańskiej „Falangi” okresu heroicznego — poetycki, rewolucyjny i estetyzujący. Nowy Porządek utworzył własny syndykat studencki — Groupe Union Defense (GUD), który kultywował dawne tradycje Occident, tocząc walki z lewackimi aktywistami na coraz bardziej skomunizowanych uniwersytetach.

Epopeja Ordre Nouveau trwała bardzo krótko. W roku 1973 władze zdelegalizowały organizację. Jak już wspomnieliśmy, wię­kszość dawnych działaczy ON, z Alaianem Robertem na czele, postanowiła wykorzystać dokonujące się na prawicy przegrupowania wykreować dla siebie możliwość szerszego oddziaływania spo­łecznego pod szyldem Frontu Narodowego. Alain Robert został nawet członkiem Biura Politycznego FN. Równocześnie grupa „nieprzejednanych” aktywistów Ordre Nouveau kontynuuje działalność w niezmienionym stylu, jako Faire Front. W roku 1974 stało się oczywiste, że taktyka Alaina Roberta była błędna — działaczom ON nie udało się w najmniejszym nawet stopniu wpłynąć na modyfikację linii politycznej Frontu Narodowego, a ich pozycja wewnątrz partii była coraz słabsza. Tak więc doszło do rozstania z Le Penem i jego kompanią. Utworzona zostaje natomiast Partia Nowych Sił (Parti des Forces Nouvelles — PFN), do której wchodzi też Faire Front. Na czele PFN stają: Alain Robert i Pascal Gauchon. Organem partii jest magazyn „Initiative Nationale”. PFN nigdy jednak nie udało się osiągnąć takiego dynamizmu i rozmachu, jaki posiadał Nowy Porządek. Partia miotała się wciąż pomiędzy radykalnym aktywizmem, a przybieraniem image „poważnej partii politycznej”. Dodatkowo, fascynacja Nową Prawicą pchała część działaczy w stro­nę elitaryzmu i intelektualizmu. Wszystko to razem wzięte przyczyniło się do stopniowego upadku PFN. Jako „solidna prawica”, dystan­sował PFN Front Narodowy, w sferze radykalizmu Partia Nowych Sił ustępowała pola agresywnemu i awangardowemu Rewolucyjnemu Ruchowi Nacjonalistycznemu, nie mogła też konkurować intelektual­nie z Nouvelle Droite. W 1978 roku PFN stała się częścią składową tzw. Euro-Prawicy, obok włoskiego MSI i hiszpańskiej Fuerza Nueva, jednakże start w wyborach europejskich zakończył się zupełnym niepowodzeniem, obnażył ponadto słabość PFN. W roku 1982 partnerem Euro-Prawicy stał się Le Pen i jego Front Narodowy. Partia Nowych Sił weszła natomiast ostatecznie w fazę długotrwałej agonii. We wrześniu 1988 roku, wegetujące jeszcze resztki PFN połączyły się z Rewolucyjnym Ruchem Nacjonalistycznym, dając życie organizacji Troisieme Voie.

Zanim przejdziemy do prezentacji drugiej linii rozwojowej nurtu narodowo-rewolucyjnego, warto jeszcze wspomnieć o dwóch odprys­kach Ordre Nouveau. W roku 1971 oderwał się od Nowego Porządku „odłam lewicowy” i połączył się z byłymi członkami francuskiej sekcji ponadnarodowej organizacji Jeune Europe (Młoda Europa), utworzo­nej w 1962 roku przez belgijskiego teoretyka „rewolucyjnego europej­skiego nacjonalizmu” Jeana Thiriarta i rozwiązanej w 1969 r. W ten sposób powstała Organizacja Walki Ludu (Organisation Lutte du Peuple — OLP). OLP, której skrót nazwy nieprzypadkowo pokrywał się z francuskim skrótem nazwy Organizacji Wyzwolenia Palestyny, miała kontynuować tradycje Jeune Europę. Podobnie, jak organizacja Thiriarta, OLP była skrajnie antyamerykańska, opowiadała się za sojuszem z narodami Trzeciego Świata i maoistowskimi Chinami, adaptowała nawet niektóre maoistowskie koncepcje w swoim pro­gramie. Podobnie, jak Jeune Europę, OLP miała być francuską sekcją europejskiej, ponadnarodowej organizacji, ale podczas gdy Jeune Europe miała swoje sekcje w 11 krajach i poddane były one jednemu, scentralizowanemu kierownictwu, OLP posiadała jedynie swoje od­powiedniki we Włoszech, Hiszpanii, Niemczech i Szwajcarii — były one jednak całkowicie autonomiczne i nie powiązane bezpośrednio z OLP. Walka Ludu wydawała pismo „ Yolonte et Action” oraz „Lutte du People”. Na czele OLP stał Yves Bataille. Organizacja popadła w letarg już w połowie lat 70-tych, a zniknęła całkowicie pod koniec dekady.

Inną pozostałością Ordre Nouveau były tzw. Narodowo-Rewolucyjne Grupy Bazowe (Groupes National Revolutionaires de Base), utworzone w 1973 roku przez Francois Duprat. Duprat był jednym z liderów ON i w 1972 r. znalazł się w szeregach Frontu Narodowego. Nie wystąpił jednakże z FN wraz z Alainem Robertem w 1974 r. i pozostał u boku Le Pena. Został nawet członkiem Biura Politycz­nego partii. Równocześnie kierował działalnością GNRB. 18 marca 1978 roku Duprat został zamordowany przez bojówkarzy trockistowskich. Grupy Bazowe przetrwały jeszcze kilka lat po jego śmierci, zniknęły definitywnie w 1983 r.

Druga składowa nurtu narodowo-rewolucyjnego ma swe źródła w OAS-Metro, odłamie Organizacji Tajnej Armii, wyspecjalizowanym w guerilli miejskiej. Po upadku O AS, aktywiści z OAS-Metro powołali Ruch Młodej Rewolucji (Mouvement Jeune Revolution — MJR), przekształcony później w Ruch Solidarności Francuskiej (Mouvement de Solidarite Francaise — MSF). Po rozpadzie MSF, na początku lat 70-tych, powstały Grupy Działania Młodzieży (Groupes d’Action Jeunesse — GAJ), zasilone przez niektórych aktywistów zdelega­lizowanego Ordre Nouveau. GAJ rywalizowały pod względem ra­dykalizmu z Faire Front i PFN, dystansując bez trudu w tej dziedzinie obie grupy. Wykorzystując wewnętrzne problemy PFN, Grupy Działania Młodzieży przyciągnęły najbardziej aktywne ele­menty Partii Nowych Sił, nie mogące sobie znaleźć miejsca w coraz bardziej kostniejącej partii. W lutym 1979 roku nastąpiło prze­kształcenie GAJ w Rewolucyjny Ruch Nacjonalistyczny (Mouvement Nationaliste Revolutionnaire — MNR). Na czele MNR stanął Jean-Gilles Malliarakis. Organizacja uzyskała teraz bardziej zwartą i zcentralizowaną strukturę oraz zadbała o stworzenie dla siebie szerszych podstaw doktrynalnych. MNR czerpał inspirację z dzieł Pierre’a Drieu La Rochelle, twórcy hiszpańskiego narodowego syndykalizmu Ramiro Ledesmy Ramosa, a także z prac francuskiego anarchosyndykalisty Georgesa Sorela. Odwoływał się do doświad­czeń włoskiej grupy Terza Posizione, hiszpańskiej Falangi „au­tentycznej” i do tradycji Jeune Europe Jeana Thiriarta oraz nie­mieckiej Rewolucji Konserwatywnej z czasów Republiki Weima­rskiej. We wrześniu 1988 roku, resztki Partii Nowych Sił połączyły się z MNR, tworząc Ruch Trzeciej Drogi (Mouvement Troisieme Voie).

Przewodniczącym Troisieme Voie został Jean-Gilles Malliarakis, a sekretarzem generalnym Christian Bouchet. Organizacja wydawała pisma „Revolution Europeenne” i „Alternative Terceriste”. Z inicjatywy Troisieme Voie podjęta też została próba powołania tercerystycznej międzynarodówki. Była to tzw. Grupa 12 Marca, skupiająca — obok 3-me Voie— reprezentantów bliźniaczych ugrupowań z Belgii, Włoch, Hiszpanii i W. Brytanii, która zdołała jednakże zebrać się tylko dwa lub trzy razy i opublikować serię dokumentów i oświadczeń. Troisieme Voie prezentowała się jako ruch autentycznej alternatywy dla systemu kapitalistycznego i komunistycznego, opowiadała się za europejską jednością, opartą na podstawach „europejskiego nacjonalizmu” absolutnie odmienną od idei lansowanej przez Wspólnoty Europej­skie. W roku 1991, w łonie 3-me Voie poczęły ujawniać się sprzeczności natury ideowej, jak i personalnej. Ponadto zaznaczył się wyraźnie spadek aktywności ruchu i odpływ bazy członkowskiej. Ostatecznie, w sierpniu 1991, roku doszło do rozłamu w organizacji. Dotych­czasowy sekretarz generalny Troisieme Voie, Christian Bouchet, utworzył organizację Nowy Opór (Nouvelle Resistance) i pociągnął za sobą zdecydowaną większość członków Trzeciej Drogi. Po rozłamie, Troisieme Voie znalazła się w stanie głębokiego kryzysu, tracąc w szybkim tempie resztki zaplecza członkowskiego. Obecnie, jedynym przejawem działalności Troisieme Voie jest wydawanie biuletynu „Revolution Europeenne”, kontynuującego tradycję magazynu pod tym samym tytułem.

Utworzony 31 sierpnia 1991 roku przez Christiana Boucheta ruch Nouvelle Resistance (Nowy Opór) uważa się za sukcesora i legalnego kontynuatora Troisieme Voie. Grupa ta wydaje pismo „Lutte de Peuple”, prowadzi ożywioną działalność polityczną, organizuje mani­festacje i wystąpienia przeciwko wpływom amerykańskim w polityce, kulturze i obyczajach — m.in. manifestacje przeciw sieci MacDonalda oraz przeciwko Euro-Disneylandowi. Podejmuje tematykę ekologicz­ną, próbowała nawet zinfiltrować organizację francuskich „zielonych” Eco-J, ale plan ten zakończył się niepowodzeniem. Nowy Opór kontynuuje w zasadniczo niezmienionej formie linię ideową Troisieme Voie, kultywuje te same źródła ideowej inspiracji. Jednakże propagan­da NR uległa wyraźnemu zaostrzeniu, o wiele bardziej, niż w czasach 3-me Voie, akcentowany jest antyimperialistyczny (tzn. antyamerykański) i rewolucyjny charakter ruchu. Nowy Opór stoi na stanowis­ku, iż obecnie terceryzm, idea trzeciej drogi ponad komunizmem i kapitalizmem, stracił rację bytu wskutek upadku komunizmu. Mamy do czynienia obecnie z jednym wszechpotężnym systemem kapitalistycznym, i z jednym imperialistycznym mocarst­wem — USA. W związku z tym, naczelnym zadaniem rewolucyjnych nacjonalistów jest budowa międzynarodówki sił oporu wobec global­nego systemu. Każdy, kto przeciwstawia się systemowi jest nie tylko potencjalnym, ale i faktycznym sojusznikiem. Stąd poparcie NR dla ruchów narodowo-wyzwoleńczych w Trzecim Świecie, poparcie dla Palestyńczyków w ich walce z Izraelem, kontakty z rosyjską opozycją narodowo-komunistyczną z Frontu Ocalenia Narodowego, czy wyra­zy sympatii dla Kuby i Fidela Castro. Nowy Opór używa „rewolucyj­nej” frazeologii i symboliki, która upodabnia ich publikacje do produkcji lewackich (na przykład portrety Che Guevary, symbole pięcioramiennej gwiazdy z wpisanymi literami NR itp.). Nouvelle Resistance wyznaje ideę „Europy Ludów” — popiera wszelki separa­tyzm i regionalizm — czy to w wydaniu IRA, ETA czy Frontu Wyzwolenia Korsyki, jako realną siłę antysystemową. Nowy Opór usiłuje stworzyć międzynarodówkę narodowo-rewolucyjną — tzw. Europejski Front Wyzwolenia, ale jak dotąd jest to tylko fikcja, pusta nazwa, za którą nie kryją się jakiekolwiek struktury.

Przy okazji warto wspomnieć o inicjatywie kulturalno-politycznej pod nazwą Rewolucyjny Futuryzm Europejski (Futurisme Europeenne Revolutionnaire — FER). Animatorem FER jest Jean-Marc Vivenza, który stawia sobie za cel kreację „trzeciej fali europejskiego fu­turyzmu”. Vivenza nie tylko nagrywa płyty z muzyką „bruitystyczną”, pisze futurystyczne manifesty i przybliża historię futuryzmu w swoim piśmie „Volonte Futuriste”, ale działa też na płaszczyźnie stricte politycznej. Był początkowo związany z Troisieme Voie, następnie współuczestniczył w tworzeniu Nouuelle Resistance, był m.in. współ­autorem dokumentów programowych ruchu. Po kilku miesiącach, jeszcze w tym samym 1991 roku, rozstał się z NR wskutek rozbieżności ideowych i utworzył polityczny odpowiednik FER pod nazwą Nouvelle Europę Politiąue (NEP). Vivenza nie zaakceptował koncepcji regionalistycznej NR i poparcia dla mikro-nacjonalizmów. Stoi na stanowisku odrzucenia nacjonalizmu w każdej formie i budowy Unitarnego Państwa Europejskiego — Europy Totalnej. Uważa nacjonalizm za dziedzictwo rewolucji francuskiej, za emanację ducha egalitaryzmu. Podobnie odrzuca ideę demokracji, którą pojmuje jako rządy motłochu, podczas gdy Nowy Opór stawia sobie za cel stworzenie demokracji „autentycznej”, „organicznej”. Z NR różni Vivenzę jego entuzjastyczny, „futurystyczny” stosunek do techniki, którą pojmuje jako ważne narzędzie ludzkiej kreatywności, a nie w stylu „ekologiczno-naturalistycznym”, jako demoniczne zagro­żenie.

Bogdan Kozieł

ciąg dalszy wkrótce

Tekst ukazał się w “Szczerbcu”, czasopiśmie Narodowego Odrodzenia Polski.
Przedruk całości lub części wyłącznie po uzyskaniu zgody redakcji. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Pismo do nabycia:
http://www.archipelag.org.pl/ oraz na Allegro